Sôi nổi phong trào văn nghệ quần chúng ở Lương Tài

Liên hoan “Tiếng hát người Lương Tài ơn Bác” là một hoạt động văn hóa quần chúng tiêu biểu của huyện Lương Tài.

Các tiết mục văn nghệ “cây nhà lá vườn” không thể thiếu trong chương trình chào mừng Đại hội, đặc biệt những làn điệu dân ca Quan họ Bắc Ninh luôn được lựa chọn biểu diễn trong những sự kiện chính trị quan trọng ở các địa phương. Chưa khi nào phong trào tập luyện hát Quan họ của các CLB ở huyện Lương Tài lại sôi động, cuốn hút các thành viên như hiện nay. Có mặt tại buổi sinh hoạt CLB Dân ca Quan họ Bắc Ninh thôn Văn Phạm, xã Lai Hạ (Lương Tài), chúng tôi khá bất ngờ khi thấy thành viên nơi đây hát Quan họ say mê đến thế. Thôn Văn Phạm được công nhận là làng Quan họ thực hành năm 2019, đây là động lực để thúc đẩy CLB hăng say rèn luyện.

Vừa chỉ đạo các thành viên tập luyện, ông Nguyễn Văn Nga, Chủ nhiệm CLB cho biết: Tiền thân là CLB Thơ ca tâm tình được thành lập năm 2014, với mong muốn gìn giữ, phát huy di sản dân ca Quan họ Bắc Ninh nên CLB đưa nội dung này vào tập luyện và biểu diễn. Nhiều người yêu thích Quan họ đăng ký tham gia vào CLB nên đến nay thu hút 52 thành viên. Năm 2018, CLB đổi tên là CLB Dân ca Quan họ Bắc Ninh thôn Văn Phạm.
Không có nghệ nhân trực tiếp truyền dạy Quan họ, nhưng bằng trách nhiệm và niềm đam mê với di sản, những thành viên CLB Dân ca Quan họ Bắc Ninh thôn Văn Phạm đã tự tìm kiếm học hỏi trên internet qua các làn điệu Quan họ cổ do liền anh, liền chị, nghệ nhân biểu diễn. Nhờ chịu khó rèn luyện, nhiều thành viên trong CLB cũng có vốn 30 đến 50 bài Quan họ cả lời mới và lời cổ. So với các liền anh, liền chị ở các làng Quan họ gốc thì vốn liếng của các thành viên CLB chưa phải là nhiều, song đó là cả một sự nỗ lực, tâm huyết với Quan họ của những liền anh, liền chị nơi đây.
Liền anh Trần Văn Hồng, 62 tuổi, thành viên CLB Dân ca Quan họ Bắc Ninh thôn Văn Phạm chia sẻ: Bố, mẹ tôi, các anh, chị đều hát chèo, bản thân tôi yêu văn nghệ từ nhỏ đặc biệt là tình yêu dành cho Quan họ, tôi tự tìm tòi, học qua băng đĩa nghe từng câu, từng chữ rèn luyện để lời ca được “vang, rền, nền, nảy”. Tôi sưu tầm được 1 quyển sách có 100 bài hát Quan họ, thực sự câu ca Quan họ cổ rất hay, có ý nghĩa răn dạy con người ăn ở có trước, có sau, thủy chung, son sắt một lòng.
Đáp ứng niềm mong mỏi của những người đam mê với Quan họ, hàng năm Trung tâm Văn hóa-Thể thao Lương Tài phối hợp với Trung tâm Văn hóa tỉnh mở lớp truyền dạy Dân ca Quan họ cho các thành viên nòng cốt của các CLB. Năm 2019, Lương Tài mở được 2 lớp truyền dạy Quan họ với gần 200 học viên đến từ các CLB văn hóa, văn nghệ tham gia. Dự kiến năm 2020, Lương Tài phối hợp với Trung tâm Văn hóa Thể thao tỉnh mở ít nhất 3 lớp truyền dạy Quan họ, trong đó phối hợp trực tiếp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện yêu cầu các giáo viên âm nhạc tham gia lớp học để truyền dạy cho học sinh.
Kinh tế Lương Tài ngày càng phát triển, nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân được nâng cao, vì vậy phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng phát triển mạnh mẽ ở 101 thôn, làng của 14 xã, thị trấn. 100% các thôn đều có đội văn nghệ sinh hoạt, 32 CLB Quan họ thực hành, CLB chèo, thơ ca… trong đó số thành viên tham gia sinh hoạt ở các làng Quan họ thực hành ngày càng tăng. Tiêu biểu như các thôn: Đạo Sử, Bùi, Đông Hương (thị trấn Thứa); Thanh Hà, Thanh Lâm, An Trụ (An Thịnh)…
Bà Đinh Thị Chuyên, Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa-Thể thao huyện Lương Tài cho biết: Liên hoan tiếng hát người Lương Tài ơn Bác được coi là dấu ấn quan trọng trong phong trào văn hóa, văn nghệ của huyện. Đây là tiền đề để phong trào phát triển sôi nổi, mặc dù hiện nay 5 năm mới tổ chức một lần (thay vì hàng năm như trước) nhưng văn hóa, văn nghệ ở các địa phương vẫn luôn được các cấp, ngành quan tâm, tạo điều kiện. Lương Tài từng đạt giải Nhất hội thi hát dân ca Quan họ Bắc Ninh dịp đầu xuân ở nội dung thi sân khấu ca nhạc Quan họ.
Để nâng cao đời sống tinh thần, phát triển phong trào văn hóa văn nghệ, hàng năm Phòng Văn hóa-Thông tin Lương Tài xây dựng kế hoạch và chỉ đạo tổ chức văn nghệ quần chúng vào các dịp kỷ niệm chào mừng các ngày lễ lớn trong năm, Tết cổ truyền, các hội nghị tổng kết của huyện, các ngành. Điểm nổi bật trong phong trào văn nghệ quần chúng là năm 2019, Lương Tài tổ chức thành công Liên hoan “Tiếng hát người Lương Tài ơn Bác” lần thứ XII thu hút 160 cơ quan, đơn vị, trường học và 14 xã, thị trấn tham gia thành 19 đoàn với trên 1.500 diễn viên, nhạc công biểu diễn 120 tiết mục. Sự kiện văn hóa này tạo không khí thi đua sôi nổi trong các tầng lớp nhân dân, trở thành món ăn tinh thần được người dân Lương Tài đón đợi, thúc đẩy phong trào văn nghệ quần chúng phát triển. Ngoài ra, hàng năm Lương Tài còn tổ chức đón một số đoàn nghệ thuật của Trung ương, tỉnh về biểu diễn phục vụ nhân dân.
Di sản văn hóa Quan họ đang được người dân nơi đây gìn giữ, phát huy qua phong trào nghệ thuật quần chúng. Tuy nhiên, để các CLB học hỏi, rèn luyện đúng theo lề lối, phong cách của Quan họ truyền thống thì cần có sự quan tâm, tạo điều kiện hơn nữa của cơ quan chuyên môn, mời các nghệ nhân, liền anh, liền chị các làng Quan họ gốc am hiểu sâu sắc về văn hóa Quan họ đến giao lưu truyền dạy, từ đó hiệu quả phong trào văn nghệ quần chúng sẽ ngày càng được nâng cao.